تب دنگی یک نوع بیماری ناشی از ویروس دنگی است که توسط پشه Aedes یا آئدس منتشر می شود. در واقع می توان گفت که تب دنگی یک نوع عفونت ویروسی حاصل از نوعی پشه خاص است که بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری در جهان یافت می شود. عفونت های ایجاد شده توسط پشه آئدس نیز حاصل ۴ سروتیپ ویروس دنگی هستند و مبتلا شدن به یکی از سروتیپ های ویروس دنگی، پایداری و ایمنی مناسبی را در برابر دیگر سروتیپ ها ایجاد نکرده و بنابراین افراد می توانند بیش از یک بار توسط ویروس دنگی آلوده شوند.
خطر ابتلا به تب دنگی نیز در افراد آسیب پذیر مانند بیماران، کودکان و همچنین سالمندان نسبت به سایر افراد بسیار بالاتر است و از این رو توصیه می شود در مناطق آلوده شده توسط پشه آئدس با استفاده از برنامه های کنترل ویروس، از این افراد بیشتر مراقبت شود.
در ادامه با علل ایجاد تب دنگی و علائم آن در بدن آشنا شده و هر یک را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
تب دنگی چیست؟
تب دنگی یک نوع بیماری ویروسی بسیار شایع است که از طریق نیش پشه آئدس آلوده به ویروس به افراد منتقل می شود. در حال حاضر نیز در برخی از مناطق ایران مانند شهر های جنوبی و استان گیلان، پشه آئدس مشاهده شده و برخی افراد نیز مبتلا به تب دنگی خفیف و همچنین حاد شدهاند. تب دنگی خفیف نیز در افراد، خود را به شکل تب عادی نشان داده در حالی که نوع شدید آن، ممکن است منجر به تب خون ریزی دهنده و یا سندروم شوک دنگی شود.
ویروس تب دنگی دارای ۴ سروتیپ مختلف است و به همین جهت ممکن است افراد پس از یک بار نیش پشه آئدس و آلوده شدن به تب دنگی، ایمنی مناسب را در برابر این ویروس کسب نکرده و مجددا به تب دنگی مبتلا شوند.
برای افراد مسن، کودکان و بیماران به ویژه کسانی که دارای نقص سیستم ایمنی هستند، ابتلا به عفونت دنگی برای اولین بار می تواند بسیار شدید بوده و منجر به سندروم شوک دنگی و یا خون ریزی شود.
آیا تب دنگی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که خیر. مبتلا شدن به تب دنگی تنها از طریق نیش پشه آئدس آلوده به ویروس تب دنگی است و زمانی که یک شخص به ویروس تب دنگی مبتلا می شود، نمی تواند آن را به دیگر افراد منتقل کند.
علائم تب دنگی پس از چه مدت نمایان می شوند؟
بیماری ویروسی تب دنگی، تحت عنوان تب دانگ و تب استخوان شکن نیز شناخته می شود و زمانی که شخصی توسط پشه آلوده به این نوع ویروس گزیده می شود، ممکن است یک دوره ۱۰ تا ۱۴ روزه برای بروز علائم آن در بدن به طول انجامد. اما این نکته نیز لازم به ذکر است که ۷۵ درصد از عفونت های دنگی ایجاد شده در افراد بدون علامت هستند و کسانی که مبتلا به نوع حاد این ویروس می شوند، در هفته اول پس از گزیده شدن، علائم در بدن آن ها ظهور خواهد کرد.
علائم تب دنگی چیست؟
علائم تب دنگی در افراد آلوده به ویروس تب دنگی اغلب به صورت خفیف هستند و به طور معمول در هفته اول در افراد ظاهر می شوند. این بیماری می تواند پس از آلوده کردن افراد، علائم زیر را به وجود آورد:
- سردرد شدید
- استفراغ مداوم
- تب بسیار بالا و ناگهانی
- بثورات پوستی حاصل از تب
- احساس تهوع
- خون ریزی از بینی
- کبودی لثه
- احساس درد در پشت چشم
- گرفتگی و درد در عضلات و مفاصل
- مشکل در تنفس
- تشنج
- کبودی در بدن
- اسپاسم
- تنفس پی در پی و سریع
در صورت گزیدگی توسط پشه آئدس آلوده به تب دنگی و احساس ناخوشایندی پس از یک روز از پایین آمدن تب، بهتر است سریعاً به پزشک عمومی مراجعه کرده و از علائمی همچون کبودی خود به خود و خون ریزی لثه جلوگیری نمایید.
علت تب دنگی چیست؟
همان طور که در این مقاله به آن اشاره شد، تب دنگی به صورت مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل نشده اما با این وجود فردی که آلوده به ویروس تب دنگی است، می تواند پشه آئدس را در صورت گزیده شدن، آلوده کند. در حال حاضر نیز علل اصلی گسترش تب دنگی در جهان به ویژه در برخی شهر های ایران، پشه آئدس است. پشه آئدس نیز می تواند از طریق تغذیه خون از یک فرد مبتلا به تب دنگی آلوده شود. پس از آلودگی نیز می تواند با گزیدن دیگر افراد، تب دنگی را به سرعت گسترش دهد.
تب دنگی دارای چهار سویه ویروس است که در صورت آلوده شدن توسط یک نوع آن، ایمنی لازم را در برابر آن ویروس کسب کرده اید اما هنوز ممکن است توسط ۳ سویه دیگر، مبتلا به ویروس تب دنگی شوید.
تب دنگی برای چه کسانی خطرناک تر است؟
با توجه به شواهد و مطالعات انجام شده، بیماران، کودکان، سالمندان و کسانی که برای یک بار مبتلا به عفونت تب دنگی شدهاند، جزو افراد حساس و خطرناک برای ابتلا به تب دنگی محسوب می شوند. زیرا این افراد به دلیل شرایط جسمی، دارای سیستم ایمنی بسیار ضعیف و حساس هستند و از این رو ایجاد عفونت حاصل از ویروس تب دنگی در آن ها، می تواند مشکلات بسیار بیشتری را نسبت به دیگر افراد ایجاد کرده و تهدید بزرگی برای سلامت آن ها باشد. همچنین زندگی در کمپ و شرایط آب و هوایی گرمسیری و نیمه گرمسیری و استفاده از منابع آب غیر قابل اعتماد نیز می تواند خطر ابتلا به تب دنگی را در افراد بسیار افزایش دهد. به همین جهت توصیه می شود نکات ایمنی لازم را برای مراقبت از سالمندان و کودکان برای عدم ابتلا به تب دنگی انجام داده و تا حد امکان با رعایت بهداشت، از جذب پشه آئدس نیز در محل سکونت خود نیز جلوگیری نمایید.
بیماری ها و عوارض تب دنگی چیست؟
یکی از مهم ترین عوارض مرتبط با تب دنگی که جزء موارد نادر نیز شمرده می شود، ابتلا به خون ریزی حاصل از تب دنگی و یا سندروم شوک دنگی است. این دو عوارض اشکال بسیار شدیدی از تب دنگی هستند که می توانند تهدید بزرگی برای زندگی افراد به ویژه کودکان و بزرگسالان باشند. از دیگر عوارض و بیماری های مرتبط با تب دنگی نیز می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- خون ریزی از بینی و یا لثه
- دیده شدن خون در مدفوع یا استفراغ
- دفع مدفوع سیاه
- درد شدید شکمی
- بی حالی و بی قراری
- استفراغ پی در پی
همچنین لازم به ذکر است که علائم هشدار دهنده تب دنگی به طور معمول پس از ۱ تا ۲ روز از کاهش تب شروع شده و در صورت مشاهده هر یک از این علائم نیز توصیه می شود فوراً به پزشک عمومی مراجعه کرده و اقدامات پزشکی لازم را انجام دهید.
چگونه می توان از تب دنگی جلوگیری کرد؟
یکی از مهم ترین موارد ابتلا به تب دنگی، وجود آب تمیز و راکد در خانه برای جذب پشه آئدس و تولیدمثل آن است. آب های راکد به ویژه در زیر گلدان و یا کولر گازی، مکان های بسیار مطلوبی برای زیست پشه آئدس و تولیدمثل آن ها هستند و بنابراین می توانند به راحتی ویروس تب دنگی را منتشر کنند.
از مهم ترین راهکار های جلوگیری از ابتلا به تب دنگی نیز می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- به طور مرتب زیر گلدانی ها و محل تجمع آب کولر گازی را تمیز و تعویض کرده و از تجمع آب راکد در منزل جلوگیری نمایید.
- در صورت زندگی در مناطق گرمسیری، در هنگام خواب از پشه بند و یا اسپری های ضد پشه استفاده کنید.
- در روز های گرم تابستانی و وفور پشه آئدس، می توانید از شلوار و بلوز های آستین بلند در طول روز و عصر به ویژه برای کودکان و سالمندان استفاده نمایید.
- تا حد امکان پنجره ها را بسته نگه داشته و اقدامات حیاتی را برای افراد مسن، کودکان و کسانی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند انجام دهید.
- در صورت مشکوک به گزیده شدن توسط پشه آلوده آئدس و یا تجربه علائم خفیف تب دنگی، توصیه می شود سریعاً اقدامات پزشکی لازم را انجام دهید.
آیا تب دنگی کشنده است؟
ابتلا به ویروس تب دنگی به طور معمول بیماری کشنده نبوده اما همان طور که در این مقاله به آن اشاره شد در کودکان، سالمندان و همچنین افراد بیمار که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، می تواند خطرات بسیار زیادی را به دنبال داشته و از این رو تهدید بزرگی برای سلامت آن ها باشد. بنابراین ویروس دنگی یک بیماری کشنده نیست و اما با این حال در موارد نادر می تواند با ایجاد مشکلات بسیار جدی در سلامت افراد و خون ریزی های شدید داخلی، سبب مرگ افراد شود.
درمان تب دنگی
در حال حاضر بیماری تب دنگی و ابتلا به این ویروس، درمان مشخصی نداشته اما با این وجود توصیه می شود در صورت مشاهده علائم خفیف این ویروس سریعاً به پزشک عمومی مراجعه کرده و اقدامات لازم را برای پیشگیری و کنترل بیماری انجام دهید. در صورت ابتلا به تب دنگی نیز پزشکان توصیه می کنند که از مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین و ایبوبروفن خودداری کرده و تا حد امکان با مصرف مایعات و آب در طول روز، بدن خود را هیدراته نگه دارید. برای کاهش درد مفاصل نیز می توانید از مسکن استامینوفن استفاده کرده و با استراحت و خوردن مواد مغذی، تا حد امکان سیستم ایمنی خود را تقویت نمایید.
همان طور که مطلع هستید ویروس تب دنگی در حال حاضر نیز در کشور ما شیوع پیدا کرده و بسیاری از شهرها را تحت تأثیر قرار داده است. از این رو محافظت از کودکان و افراد سالمند برای عدم ابتلا به ویروس تب دنگی از اهمیت بسزایی برخوردار است. شما عزیزان می توانید برای مراقبت از فرزندان و یا افراد سالمند خود در منزل، از خدمات مؤسسه همپای سلامت زندگی بهرهمند شده و تمامی نیاز های آن ها را در بالاترین سطح کیفی برطرف نمایید.
در پایان
مؤسسه همپای سلامت زندگی دارای بیش از ۷ سال تجربه در زمینه ارائه خدمات پرستاری و مراقبت از سالمندان، کودکان و پرستاری از بیماران در منزل است و با در اختیار داشتن تیم پرستاری بسیار متخصص و مجرب، خدمات خود را به صورت تماموقت و نیمهوقت ارائه می دهد. شما عزیزان می توانید برای استفاده از خدمات پرستاری از کودکان در منزل و پرستاری از سالمندان در منزل، به صورت ۲۴ ساعته با کارشناسان ما در مؤسسه همپای سلامت زندگی تماس گرفته و اطلاعات لازم را دریافت نمایید.
بدون دیدگاه