در حال حاضر در داخل کشور، جمعیت بزرگسالان بالای ۶۵ سال و یا بالاتر که به دیابت مبتلا هستند، در حال افزایش است. همچنین تخمین زده می شود که ۳۳ درصد از بزرگسالانی که دارای سن ۶۵ سال و یا بالاتر هستند، دچار بیماری دیابت می شوند. این جمعیت نسبت به افراد جوان تر، بیشتر در معرض عوارض جانبی بیماری دیابت قرار می گیرند و علاوه بر آن می توانند دچار نارسایی کلیه، بیماری های قلبی، آلزایمر و همچنین قند خون پایین شوند. افراد با پا گذاشتن به سنین میان سالی، نسبت به دوران جوانی دچار یک یا چند بیماری هم زمان همانند بیماری های قلبی و عروقی، اختلالات شناختی، فشار خون، دیابت و غیره می شوند و بنابراین کنترل دیابت در آن ها جهت جلوگیری از گسترش سایر بیماری ها و نجات دادن سلامتشان، بسیار حائز اهمیت است.
در این مقاله قصد داریم تا با انواع دیابت در سالمندان آشنا شده و علل پیدایش و درمان آن ها را مورد بررسی قرار دهیم. پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
دیابت در سالمندان چیست؟
دیابت در افراد مسن، تحت عنوان دیابت شیرین نیز شناخته می شود و یک وضعیت مزمن است که با سطح بالای گلوکز خون به دلیل ناتوانی بدن در تولید و یا پاسخ به انسولین مشخص می شود. انسولین در واقع هورمونی است که اجازه می دهد گلوکز خون وارد سلول شده و برای انرژی استفاده شود. خطر ابتلا به دیابت در واقع دیابت نوع ۲، با افزایش سن در افراد به حد قابل توجهی افزایش یافته و به طور میانگین نیز بسیاری از افراد بالای ۶۵ سال دچار بیماری دیابت می شوند. شایع ترین نوع دیابت در افراد مسن نیز دیابت نوع ۲ است. دلیل ابتلای افراد مسن به دیابت نوع ۲، افزایش مقاومت بدن نسبت به انسولین با بالا رفتن سن است و از دیگر دلایل وجود آن در افراد نیز می توان به سن، اضافه وزن و همچنین سوابق خانوادگی دیابت اشاره نمود.
در واقع در تعریف دیابت می‌توان گفت که این نوع بیماری، یک بیماری جدی و مادام‌العمر است که در آن سطح گلوکز در خون بسیار بالا بوده و اگر مورد توجه قرار نگرفته و درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جدی برای سلامت افراد به ویژه در نواحی چشم، قلب، کلیه و اعصاب شود.
انواع بیماری دیابت در افراد
به طور کلی بیماری دیابت، یک اختلال متابولیک در بدن است و با عملکرد انسولین و مقاومت بدن به تولید آن شناخته می شود. از جمله انواع دیابت در افراد نیز می توان به دیابت نوع ۱ و نوع ۲ اشاره نمود.
دیابت نوع یک
این نوع دیابت ناشی از عدم تولید انسولین کافی در بدن است. دیابت نوع یک در افراد مسن به ندرت دیده شده و اغلب افراد جوان تر دچار دیابت نوع اول می شوند. دیابت نوع یک از طریق تزریق انسولین قابل کنترل بوده و مواردی چون رعایت رژیم غذایی، تحرک و ورزش نیز می تواند در کنترل آن بسیار تأثیرگذار باشد. از جمله علایم بیماری دیابت نوع اول در افراد نیز می توان به احساس خستگی، تکرر ادرار، مشکل در دید، احساس تشنگی و همچنین پایین آمدن وزن اشاره نمود.
دیابت نوع دو
این نوع دیابت ناشی از نقص دوگانه در مقاومت به انسولین و ترشح انسولین است و در بسیاری از افراد ابتدا با مقاومت به انسولین ایجاد می شود. افزایش سن از جمله عوامل مقاومت بدن به تولید انسولین است و این نوع دیابت نیز به طور معمول در افراد بالای ۶۵ سال رخ می دهد. دیابت نوع دو در افراد مسن، از طریق کنترل وزن، رعایت رژیم غذایی، تحرک و ورزش، عدم استفاده از مواد غذایی شیرین و غیره قابل کنترل بوده و علایم آن نیز مشابه با نشانه های دیابت نوع ۱ می باشد.
علت ایجاد دیابت در افراد سالمند چیست؟
افراد مسن نسبت به افراد جوان تر، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری دیابت هستند. علت هایی چون افزایش سن، سوابق خانوادگی که دارای بیماری دیابت بوده‌اند و همچنین اضافه وزن، می تواند از جمله علل های اصلی ابتلای افراد مسن به بیماری دیابت به ویژه بیماری دیابت نوع دو باشد. زیرا دیابت نوع ۲ در افراد، پیوسته با افزایش سن در آن ها به وجود آمده و بالا رفتن سن نیز از جمله دلایل اصلی و بسیار مهم افزایش مقاومت به انسولین می باشد. کاهش توده عضلانی، کاهش فعالیت بدنی، عدم تحرک و ورزش در افراد مسن و به دنبال آن اضافه وزن، عواملی هستند که در مقاومت به تولید انسولین نقش داشته و علاوه بر آن عضو لوزالمعده در افراد سالمند نیز نسبت به افراد جوان تر به خوبی عمل نکرده و بنابراین می تواند یکی از دلایل پیدایش دیابت در افراد سالمند باشد.
از دیگر علل های پیدایش بیماری دیابت در سالمندان، می توان به چند مورد زیر اشاره نمود:
- افراد بالای ۴۵ سال که دارای فشارخون بالا هستند.
- افراد بالای ۴۵ سال که از اضافه وزن بسیار زیاد برخوردار می باشند.
- داشتن سابقه خانوادگی دیابت در افراد بالای ۴۵ سال.
- زنان سالمندی که در دوران بارداری دارای سطح قند خون بسیار بالایی بوده اند.
- زنان سالمندی که در دوران جوانی مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بوده اند.
تشخیص و درمان بیماری دیابت در سالمندان
بیماری دیابت نوع ۲ در سالمندان نیز همانند سایر بیماری ها، دارای علایم و نشانه هایی است که پزشکان متخصص با مشاهده این علائم و انجام آزمایشات قند خون، می توانند به وجود این بیماری در افراد سالمند پی ببرند. به طور کلی وجود علائمی چون تکرر ادرار، تشنگی شدید، کاهش وزن ناگهانی و غیر منتظره، تاری دید، افزایش گرسنگی، وجود لکه های تیره بر روی پوست، عدم بهبود زخم و غیره از جمله علل های اصلی وجود دیابت در افراد سالمند هستند و پزشکان با مشاهده این علائم می توانند بیماری دیابت نوع ۲ را در افراد مسن تشخیص دهند.
از جمله بهترین راه های درمان دیابت نوع ۲ در افراد مسن نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
توجه به رژیم غذایی و تحرک
با افزایش سن و کاهش توان در اندام های حرکتی، بیشتر افراد مسن از ورزش کردن و تحرک در طول روز خودداری می کنند. انجام ورزش و تحرک و همچنین توجه به رژیم غذایی سالم، می تواند بیماری دیابت نوع ۲ را در آن ها کنترل نموده تا سطح قند خون در بدن خود را در حالت پایدار قرار دهند.
مدیریت دارو
به دلیل ابتلای افراد مسن به چندین بیماری و به طور هم زمان، ممکن است دارو های بسیار متفاوتی را برای جلوگیری و یا گسترش بیماری در بدن خود استفاده نمایند. بنابراین در مصرف داروی افراد مسن و مدیریت آن ها بسیار توجه نموده و از بالا رفتن سطح قند خون در بدن آن ها جلوگیری نمایید.
جلوگیری از زخم و عفونت
بسیاری از سالمندانی که دچار بیماری دیابت هستند، ممکن است در قسمت پا به ویژه کف پای خود، احساس بی حسی کرده و به دلیل نشستن مداوم، دچار زخم و یا عفونت در پای خود شوند. بنابراین سالمندان خود را که دچار بیماری دیابت هستند، به طور مداوم تشویق به تحرک و راه رفتن کرده و از ایجاد هرگونه زخم و عفونت در پوست آن ها جلوگیری کنید.
با توجه به توضیحات ارائه شده در این مقاله، دیابت نوع ۲ در افراد سالمند بسیار شایع بوده و بهترین راه حل برای درمان آن نیز توجه به تحرک افراد سالمند و همچنین مدیریت رژیم غذایی سالم برای آن ها است. مصرف میوه و سبزیجاتی که حاوی ویتامین C هستند و همچنین عدم مصرف مواد غذایی شیرین و قند دار برای آن ها بسیار مفید بوده و با پرستاری مداوم از آن ها، می توانید گسترش این بیماری را در سالمندان عزیز خود متوقف نمایید.
در پایان
مؤسسه همپای سلامت زندگی، در زمینه ارائه خدمات پرستاری دارای سال ها سابقه و تجربه بوده و انواع خدمات پرستار کودک در منزل، پرستار بیمار در منزل و پرستار سالمند منزل را به شما ارائه می دهد. شما عزیزان می توانید جهت اطلاع از چگونگی استخدام پرستار سالمند از همپای سلامت، با این مؤسسه تماس حاصل نموده و با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه