فشار خون نرمال، یکی از عوامل بسیار مهم در سلامت بدن است و کنترل آن در افراد سالمند بسیار حائز اهمیت می باشد. بسیاری از افراد با پا گذاشتن به سنین میانسالی، دچار بیماری های فشار خون شده و وجود فشار خون بالا و یا فشار خون پایین در آن ها می تواند بسیار خطر آفرین باشد. زیرا فشار خون بالا به عنوان قاتل خاموش شناخته می شود و بدون نشان دادن علایم ظاهری می تواند مشکلات بسیار جدی را در قلب، مغز و کلیه افراد ایجاد کند. برای جلوگیری از مشکلات فشار خون در بزرگسالان نیز عواملی همچون مصرف برخی دارو های تخصصی و تغییر در شیوه و سبک زندگی می تواند بسیار تأثیرگذار باشد.
در ادامه مقاله به معرفی فشار خون و فشار خون نرمال در سالمندان پرداخته و هر کدام را به طور مجزا بررسی خواهیم کرد. پس در ادامه با ما همراه باشید.
فشار خون چیست؟
فشار خون در واقع نیرویی است که خون به دیواره رگ ها وارد می کند و در سراسر بدن گردش می کند. این فشار زمانی که قلب می تپد و خون را پمپاژ می کند، بیشترین میزان را داشته و تحت عنوان فشار سیستولیک نامیده می شود. هنگامی که قلب در بین ضربان ها استراحت می کند، فشار خون نیز کاهش یافته و تحت عنوان فشار دیاستولیک شناخته می شود. فشار خون به طور معمول توسط تجهیزات پزشکی به صورت ۲ عدد نمایش داده می شود که فشار خون سیستولیک عدد بالایی و فشار خون دیاستولیک عدد پایینی است. هر دو عدد نشان داده شده در دستگاه در هنگام اندازه‌گیری فشار خون، بسیار حائز اهمیت هستند و نشان دهنده بالا بودن و یا پایین بودن فشار خون فرد می باشند.
فشار خون نرمال برای افراد نیز ۱۲ روی ۸ میلی متر جیوه است. (میلی متر جیوه، واحدی است که جهت اندازه‌گیری فشار خون استفاده می شود و خواندن آن نیز به صورت ۱۲ روی ۸ است). فشار خون طبیعی افراد در طول روز در حال نوسان است، اما زمانی که آن ها در خواب هستند، دارای کمترین میزان می باشد. همچنین زمانی که افراد دچار هیجان های ناگهانی، عصبانیت و یا فعالیت های شدید هستند، فشار خون نیز افزایش می یابد. در کل فشار خون پایین در افراد به ویژه در سالمندان بسیار بهتر است، اما کاهش بیش از حد آن نیز می تواند نگرانی های زیادی را در پی داشته باشد.
نحوه اندازه گیری فشار خون
عوامل متعددی چون هیجان های ناگهانی، فعالیت های شدید، عصبانیت و غیره می توانند سبب بالا رفتن فشار خون در افراد و عواملی همچون کاهش قند خون، نخوردن مواد غذایی مقوی، مصرف برخی دارو ها و غیره نیز می توانند سبب کاهش فشار در افراد شوند. در حال حاضر نیز دستگاه هایی برای اندازه‌گیری فشار خون در منزل طراحی شده‌اند و با استفاده از آن ها دیگر لازم نیست برای اندازه گیری فشار خون خود به درمانگاه ها و بیمارستان ها مراجعه نمایید. جهت استفاده درست از دستگاه های فشار خون خانگی دیجیتال نیز می توانید با توجه به دستورالعمل های زیر عمل کنید:
- ابتدا آرامش خود را به طور کامل حفظ کرده و کاف دستگاه فشار خون را به بازوی دست چپ خود ببندید.
- سپس دست خود را هم راستای قلب قرار داده و هیچ فشاری به آن وارد نکنید.
- در این مرحله، دکمه روشن دستگاه دیجیتال را روشن کرده و صبر کنید تا اندازه لازم کاف دستگاه باد شود.
- پس از باد شدن کاف دستگاه، آرام آرام دستگاه شروع به خالی کردن باد کاف نموده و در نهایت فشار خون سیستول و دیاستول شما را در صفحه نمایش دستگاه نشان خواهد داد.
برخی دستگاه های دیجیتال فشار خون نیز علاوه بر نشان دادن فشار خون، تعداد ضربان قلب را نیز مشخص می کنند.
فشار خون بالا و علائم آن در سالمندان
به طور کلی مردان بالای ۴۵ سال و زنان بالای ۵۵ سال که دارای سوابق خانوادگی و یا اضافه وزن هستند، اگر فشار خون آن ها بیش از ۱۴ روی ۹ میلی متر جیوه باشد و در هنگام اندازه گیری فشار خون حداقل ۲ بار این عدد نشان داده شود، یعنی فرد دارای فشار خون بالا است. برخی از سالمندان مبتلا به فشار خون بالا هیچ علامتی ندارند و ممکن است احساس خوبی نیز داشته باشند. به همین دلیل بهتر است به طور منظم فشار خون آن ها گرفته شده و از بروز علائم ناگهانی جلوگیری شود.
برخی دیگر از سالمندان مبتلا به فشار خون بالا نیز ممکن است حالت هایی چون سردرد، سرگیجه و یا بیماری های عروقی همانند درد قفسه سینه و یا سکته را نیز تجربه کنند.
از دیگر دلایل فشار خون بالا در سالمندان نیز می توان به مصرف بالای نمک، عدم انجام فعالیت های بدنی، استعمال دخانیات، نوشیدن بیش از حد الکل، مصرف برخی دارو های خاص، استرس های طولانی مدت و غیره اشاره نمود.
دلایل افزایش فشار خون در سالمندان
با توجه به اینکه تغییرات فشار خون یکی از مهمترین مشکلات رایج در بین سالمندان شناخته شده است، بنابراین اگر از یک فرد سالمند نگهداری می‌کنید، باید بدانید که چه عواملی منجر به افزایش فشار خون در سالمندان می‌شود:
افزایش سن
سن، مهمترین عامل افزایش فشار خون در سالمندان است. چون با افزایش سن، عروق خون سخت می‌شوند و در نتیجه خون با دشواری بیشتری از داخل رگ‌ها عبور خواهد کرد. همین مسئله فشار بیشتری را به دیواره رگ‌ها وارد می‌کند.
چاقی
سالمندانی که اضافه وزن و چاقی دارند، بیشتر در معرض فشار خون بالا قرار می‌گیرند چون فعالیت قلب برای پمپاژ خون در بدن، افزایش می‌یابد.
ابتلا به برخی بیماری‌ها
سالمندانی که درگیر بیماری‌هایی همانند دیابت یا بیماری کلیوی هستند نیز فشار خون بالا را تجربه می‌کنند.
توارث
ژنتیک از دیگر عوامل موثر در ابتلا به فشار خون بالا است. بنابراین اگر فردی در خانواده سالمند، مبتلا به فشار خون بالا باشد، احتمال درگیر شدن فرد سالمند به فشار خون بالا نیز بیشتر خواهد شد.
سایر عوامل
اگر سالمندان از دخانیات استفاده می‌کنند، ورزش انجام نمی‌دهند یا رژیم غذایی ناسالمی دارند، قطعاً فشار خون بالا را نیز تجربه خواهند کرد.
فشار خون پایین و علائم آن در سالمندان
فشار خون پایین در سالمندان، به فشار خون زیر ۹ بر روی ۶ میلی متر جیوه گفته می شود. وجود فشار خون پایین در افراد جوان و به ویژه سالمندان نشان دهنده سلامتی آن ها است و عموماً این افراد کسانی هستند که به سلامت خود اهمیت داده و ضربانشان نیز کند است. علت فشار خون بسیار پایین در سالمندان نیز می تواند به دلیل بیماری های دیابتی، کاهش قند خون و سایر بیماری های زمینه ای باشد که به طور حتم باید بررسی و کنترل شود.
دلایل کاهش فشار خون در سالمندان
متأسفانه برخی از سالمندان همیشه از پایین بودن فشار خون خود رنج می‌برند. چه عواملی منجر به کاهش فشار خون در سالمندان می‌شود:
- این مسئله نیز ریشه ژنتیکی دارد. بنابراین باید بررسی کنید آیا در خانواده فرد سالمند کسانی هستند که با مسئله کاهش فشار خون درگیر باشند.
- مصرف برخی از داروها نیز باعث افت فشار خون می‌گردد. برای مثال سالمندانی که داروهای ضد افسردگی یا داروهای پارکینسون را مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض افت فشار خون قرار می‌گیرند.
- یکی دیگر از عوامل کاهش فشار خون، کم آب شدن بدن است که این اتفاق بیشتر در تابستان رخ می‌دهد.
- ابتلا به بیماری‌های عفونی، قلبی، دیابت و بیماری‌های آلرژیک، زمینه‌ساز کاهش فشار خون خواهند شد.
- اگر در زمان استراحت کردن، سالمند به‌صورت ناگهانی بلند شود، فشار خون او سریعاً افت می‌کند.
فشار خون نرمال در سالمندان
فشار خون نرمال در سالمندان، نشان دهنده این است که اعداد فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در سطوح مناسبی قرار دارند. به طور متوسط نیز فشار خون سیستولیک زیر ۱۲۰ میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک زیر ۸۰ میلی متر جیوه است. در جدول زیر فشار خون مناسب در تمامی رده های سنی به ویژه سنین بالای ۴۰ سال نمایش داده شده است.
| سن | فشار خون پایین | فشار خون نرمال | فشار خون بالا |
| 30 تا 34 سال | 11 روی 7.7 | 12.2 روی 8.1 | 13.4 روی 8.5 |
| 35 تا 39 سال | 11.1 روی 7.8 | 12.3 روی 8.2 | 13.5 روی 8.6 |
| 40 تا 44 سال | 11.2 روی 7.9 | 12.5 روی 8.3 | 13.7 روی 8.7 |
| 45 تا 49 سال | 11.5 روی 8 | 12.7 روی 8.4 | 13.9 روی 8.8 |
| 50 تا 54 سال | 11.6 روی 8.1 | 12.9 روی 8.5 | 14.2 روی 8.9 |
| 55 تا 59 سال | 11.8 روی 8.2 | 13.1 روی 8.6 | 14.4 روی 9 |
| 60 تا 64 سال | 12.1 روی 8.3 | 13.4 روی 8.7 | 14.7 روی 9.1 |
اینجا بخوانید: تغدیه سالمندان و توجه به نیاز های غذایی آن ها
در پایان
مجموعه همپای سلامت زندگی با شماره ثبتی ۶۱۴۹۵۶، دارای بیش از ۷ سال تجربه در زمینه ارائه خدمات پرستاری و مراقبت از بیماران است و به صورت ۲۴ ساعت به واسطه کارشناسان مجرب و کارآزموده خود آماده پاسخ گویی به شما عزیزان می باشد. این مؤسسه با در دست داشتن تمامی مجوز های رسمی در حرفه خود، انواع خدمات پرستار سالمند در منزل، پرستار نوزاد و کودک در منزل و پرستار بیمار در منزل را به شما ارائه می دهد و تمامی پرستاران این مجموعه نیز دارای مدارک معتبر و سوابق طولانی مدت در زمینه امور پرستاری هستند. شما می توانید جهت استفاده از خدمات پرستاری این مجموعه و دریافت راهنمایی ها و مشاوره های لازم، با شماره تلفن 02144231708 و 02144216013 تماس حاصل نموده و اطلاعات لازم را از کارشناسان مجرب این مجموعه دریافت نمایید.
بدون دیدگاه