افراد در دوره سالمندی به دلیل کهولت سن، بیشتر درگیر بیماری‌های مختلف می‌شوند. برای مثال فشار خون بالا در سالمندان یکی از عارضه‌های شایع در این گروه سنی شناخته شده است. بنابراین اگر شما فرد سالمندی در خانه دارید یا قرار است از یک سالمند مراقبت کنید، باید اصول مراقبت از سالمند با فشار خون بالا را بدانید. در این زمان است که این مقاله به کمک شما می‌آید. پس توصیه می‌کنیم چند دقیقه وقت خود را برای مطالعه این مطلب کنار بگذارید.
منظور از فشار خون بالا چیست؟
زمانی که خون در داخل رگ‌ها حرکت می‌کند، فشاری که به دیواره رگ‌ها می‌آورد، تحت عنوان فشار خون شناخته می‌شود. در واقع فشار خون نشان‌دهنده حیات در بدن است. هر چه خون به قلب نزدیک می‌شود، فشار خون بیشتر خواهد شد و با فاصله گرفتن از قلب، فشار خون کمتر می‌شود.
برای اندازه‌گیری فشار خون در دستگاه‌های فشارسنج، دو عدد به نمایش در می‌آید. عدد بالایی، فشار خون سیستولیک و عدد پایینی، فشار خون دیاستولیک را نشان می‌دهد. منظور از فشار خون سیستولیک، حداکثر فشار خونی است که در اثر ضربان قلب به دیواره‌های رگ وارد می‌شود. اما حداکثر فشار خونی که ناشی از حرکت خون به دیواره رگ‌ها وارد می‌شود، تحت عنوان فشار خون دیاستولیک نام دارد.
فشار خون نرمال در سالمندان باید ۱۲۰ روی ۸۰ میلیمتر جیوه باشد. اگر فشار خون به ۱۲۰ تا ۱۲۹ به روی ۸۰ برسد، در این صورت فرد دچار فشار خون بالا شده است.
نشانه های فشار خون بالا در سالمندان
فشار خون بالا در سالمندان با علائم و نشانه‌هایی همراه است. متاسفانه باید بگوییم که فشار خون بالا به‌عنوان یک بیماری خاموش شناخته می‌شود و علامت خاصی ندارد. همین مسئله باعث می‌شود گاهی اوقات فرد زمانی که دچار عارضه‌های جدی همانند بیماری‌های قلبی و عروقی یا گرفتگی رگ شود، متوجه ابتلا به فشار خون بالا خواهد شد. اگر در علائم زیر با فرد سالمند همراه است، باید هر چه زودتر فشار خون او را اندازه‌گیری کنید تا اگر دچار فشار بالا شده است، قبل از اینکه اتفاق ناگواری رخ دهد، درمان را انجام دهید. این نشانه‌ها عبارتند از:
- احساس سرگیجه و حالت تهوع
- سبکی سر
- سردردهای شدید و ممتد
- احساس وزوز گوش
- تار شدن بینایی
- احساس خستگی
- درد در قفسه سینه
- برافروخته شدن و قرمزی چهره سالمند
انواع فشار خون بالا در سالمندان
براساس مطالعات پزشکی، فشار خون بالا در سالمندان به دو دسته تقسیم می‌شود:
فشار خون اولیه
این نوع فشار خون در طول سالیان طولانی و به تدریج اتفاق می‌افتد بدون اینکه دلیل مشخصی برای فشار خون اولیه گزارش شده باشد.
فشار خون ثانویه
متاسفانه این نوع فشار خون بسیار خطرناک‌تر از فشار خون اولیه است چون به‌طور ناگهانی رخ داده و میزان آن بالاتر است. مهم‌ترین عواملی که منجر به فشار خون ثانویه می‌شود باید به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف برخی از داروها همانند داروهای کدئین
- اختلالات کلیوی
- وجود تومور غده آدرنال
- وجود نقض در رگ‌های خونی
دلایل فشار خون بالا در سالمندان چیست؟
اگر سالمندی در خانواده خود دارید، شما باید بدانید که چرا فشار خون بالا در سالمندان اتفاق می‌افتد:
- چاقی و اضافه وزن
- سن بالاتر از ۶۵ سال
- مصرف سیگار و دخانیات
- استرس و اضطراب
- کم تحرکی
- مصرف بیش از اندازه مشروبات الکلی و قهوه
- اختلالات خواب و نداشتن خواب کافی
- کمبود پتاسیم بدن
- مصرف بیش از اندازه نمک
- ابتلا به برخی از بیماری‌ها همانند بیماری کلیوی، دیابت و کلسترول بالا
روش های پیشگیری از فشار خون بالا در سالمندان
با توجه به اینکه سالمندان ممکن است هر لحظه درگیر فشار خون بالا شوند، بنابراین باید یکسری نکات مراقبتی را برای آن‌ها در نظر بگیرید تا احتمال ابتلا به این عارضه برای آن‌ها کمتر شود:
- در صورتی که سالمند درگیر فشار خون بالا است، باید حتماً نسبت به رژیم غذایی و انجام حرکت‌های ورزشی اقدام کند. پس شما به‌عنوان پرستار سالمند در منزل باید به سالمند کمک کنید تا فعالیت‌های بدنی بیشتر و ورزش منظم داشته باشد.
- میزان مصرف پتاسیم را در رژیم غذایی سالمند زیاد کنید. برای این منظور باید به سراغ انواع میوه‌ها همانند خربزه، آووکادو، سبزیجات برگ سبز، سیفی‌جات، غذاهای دریایی، آجیل و حبوبات بروید.
- میزان نمک را در غذای سالمند کم کنید.
- سالمند به هیچ عنوان نباید الکل، سیگار یا دخانیات مصرف کند.
- همچنین سالمند باید خواب منظم و کافی داشته باشد. باید حداقل ۶ ساعت در شبانه‌روز بخوابد.
برای درمان فشار خون بالا در سالمندان چکار کنیم؟
اما اکنون به سراغ این موضوع برویم که اگر فرد سالمند درگیر فشار خون بالا بود، جهت برطرف کردن این مشکل باید چه اقداماتی را انجام داد. متخصص در چنین شرایطی علاوه بر اینکه از سالمند می‌خواهد تغییراتی در سبک زندگی بدهد؛ تحرک خود را بیشتر کند و میزان مصرف نمک را پایین بیاورد، داروهایی را برای او تجویز خواهد کرد. این داروها عبارتند از:
مصرف هیدروکلروتیازید
این دارو با افزایش حجم ادرار کمک می‌کند که فرد بیمار دچار مشکلات مربوط به خواب نشده و از طرف دیگر نمک بیشتری از بدن او دفع شود.
مصرف لوزارتان
معمول‌ترین و پرمصرف‌ترین داروهای کنترل فشار خون، لوزارتان است که اگر به‌طور منظم مصرف شود، باعث می‌شود فشار خون به حالت نرمال نزدیک گردد.
کاپتوپریل
این دارو برای کاهش فشار خون بالا به خصوص در افراد مبتلا بیماری‌های قلبی مناسب است. کاپتوپریل باید قبل از خواب مصرف شود چون احتمال ابتلا به سرگیجه وجود دارد.
در پایان
شما زمانی می‌توانید از بابت مراقبت از سالمندان اطمینان خاطر داشته باشید که یک پرستار حرفه‌ای را برای آن‌ها استخدام کنید. برای مثال آیا می‌دانید اگر سالمند درگیر فشار خون بالا باشد و پرستار نداند باید برای مراقبت از سالمند با فشار خون بالا چگونه عمل کند، ناخواسته ممکن است منجر به آسیب‌های جسمی به فرد سالمند شود؟ برای استخدام پرستار متخصص، حرفه‌ای و کاربلد، با همپای سلامت زندگی در تماس باشید تا براساس شرایط سالمند، بتوانید به یک پرستار حرفه‌ای دسترسی پیدا کنید.
بدون دیدگاه