اختلال گفتار در سالمندان

همان‌ طور که مطلع هستید با افزایش سن، بدن ما به طرق مختلف شروع به تغییر کرده و برخی از این تغییرات نیز می‌ تواند تأثیرات متفاوتی را بر سلامت بدن بگذارند. آن طور که انتظار می‌ رود، با بالا رفتن سن، سرعت بدنی ما کاهش یافته و اندام‌ هایی چون شنوایی و بینایی می‌ تواند تحت تأثیر قرار گیرند. اما تغییرات دیگری نیز وجود دارد که افراد ممکن است کم‌ تر از آن آگاه باشند. تغییر در توانایی‌ های گفتاری و زبانی، یکی از این چالش‌ های مرتبط با سن است که در بسیاری از افراد مسن و سالمند تغییراتی بسیار طبیعی بوده و بعضی دیگر از سالمندان نیز ممکن است تغییرات ناتوان‌ کننده و شدید تری را در مهارت‌ های زبانی و گفتاری خود تجربه کنند که این موضوع بر کیفیت زندگی و استقلال فردی آن‌ ها بسیار تأثیر گذار است.

در ادامه با اختلال گفتار در سالمندان و انواع آن آشنا شده و راه‌ های درمان و کنترل آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس در ادامه با ما همراه باشید.

اختلال گفتار در سالمندان چیست؟

با افزایش سن و پا گذاشتن به سنین پیری، تغییرات بسیار گوناگونی در بدن ایجاد می‌ شود که می‌ تواند بر نحوه‌ گفتار سالمندان تأثیر گذار باشد. با رفتن به سنین میان‌ سالی، عضلات بدن از جمله عضلات فک و گلو ضعیف‌ تر می‌ شوند. با ضعیف‌ تر شدن عضلات، افراد سالمند در گفتار خود دچار اختلال شده و صدای آن‌ ها اغلب کمی خشن‌ تر و یا لرزان‌ تر است و دارای تغییرات قابل‌ توجهی نیز در زیر و بم صدا هستند. همچنین این تغییرات در قدرت عضلانی حنجره نیز تأثیر گذار بوده و زمانی‌ که حنجره ضعیف می‌ شود، انعطاف‌ پذیری آن کاهش یافته و غضروف های مجاور نیز سخت‌ تر می‌ شوند. تمامی این عوامل بر نحوه تولید گفتار و صدا های صوتی سالمندان تأثیر گذار هستند.

علاوه‌ بر افزایش سن و تغییرات قابل‌ توجه در بدن و گفتار، عوامل و فاکتور های دیگری نیز در اختلال گفتار سالمندان تأثیر گذار هستند که از مهم‌ ترین آن‌ ها می‌ توان به چندین بیماری مغزی مختلف همچون آسیب مغزی تروماتیک، بیماری پارکینسون، سکته مغزی، تومور و آنیو اشاره کرد.

انواع اختلال گفتار در سالمندان

اختلال گفتار در سالمندان با توجه به عامل به‌ وجود آورنده، علائم و نوع درمان، دارای انواع گوناگونی است و بر اساس نوع آسیب به سیستم عصبی تقسیم‌ بندی می‌ شوند. به‌ طور کلی نیز می‌ توان از انواع اختلالات گفتاری در سالمندان به موارد زیر اشاره نمود:

دیس آرتری

دیس آرتری یک نوع اختلال گفتاری حرکتی در افراد سالمند است و به‌ طور معمول نیز به‌ دلیل تحت تأثیر قرار گرفتن سیستم عصبی به‌ علت سکته‌ مغزی، بیماری پارکینسون و غیره ایجاد می‌ شود. این اختلال به شکل گفتار های نامفهوم و آهسته در افراد مسن ظاهر می‌ شود که درک گفتار سالمندان برای دیگران بسیار دشوار است.

صدای پیری

این نوع مشکل وضعیتی است که با ایجاد تغییرات در زیر و بم صدا، بلندی و کیفیت صدای افراد به‌ دلیل افزایش سن ایجاد می شود. این افراد به‌ طور معمول با صدای ضعیف، نفس‌ گیر و یا زمخت صحبت می‌ کنند. این تغییراگرچه به‌ عنوان یک اختلال گفتاری و بیماری در افراد مسن شناخته نمی‌ شود، اما می‌ تواند بر توانایی سالمندان جهت برقراری ارتباط مؤثر بسیار تأثیر گذار باشد.

آفازی

یکی دیگر از اختلالات گفتاری در سالمندان، آفازی است. آفازی یک اختلال است که بر توانایی فرد برای برقراری ارتباط تأثیر می‌ گذارد. این نوع اختلال به‌ طور معمول در اثر سکته مغزی و آسیب به مغز ایجاد می‌ شود و ممکن است علاوه‌ بر تحت تأثیر قرار دادن فرد سالمند برای صحبت کردن، در نوشتن و درک زبان کلامی فرد نیز تأثیر گذار باشد.

آپراکسی گفتار

یکی دیگر از اختلالات گفتاری حرکتی در افراد مسن، آپراکسی گفتار است که در این نوع اختلال، سیگنال‌ های مغزی به دهان دچار اختلال شده و سبب ایجاد مشکل در حرکت عضلات مورد نیاز جهت تشکیل کلمات می شوند. عواملی چون سکته مغزی و یا اختلالات عصبی پیش رونده سبب ایجاد آپراکسی گفتار در افراد مسن می‌ شوند.

دیسفونی اسپاسمودیک

این نوع اختلال، یک اختلال عصبی است که بر روی عضلات صوتی حنجره تأثیر گذاشته و منجر به حرکات غیرعادی تار های صوتی و ایجاد فشرده شدن صدا ها و گفتار های خشن یا لرزان می‌ شود. این اختلال نیز همچنین می‌ تواند به‌ طور قابل‌ توجهی، ارتباط کلامی سالمندان را تحت تأثیر قرار دهد.

اختلالات شناختی ارتباطی

این نوع مشکل، در توانایی برقراری ارتباط افراد مسن با دیگران مشخص می‌ شود و به‌ طور مستقیم نیز با ۵ مورد توجه، حافظه، ادراک، حل مسئله و سازمان‌ دهی در ارتباط مستقیم است. این اختلال به‌ طور معمول در سالمندانی که مبتلا به زوال عقل هستند دیده شده و می تواند با تأثیر بر حافظه، در به‌ خاطر سپردن کلمات، درک مکالمات دیگران و یا پیروی از دستورالعمل‌ ها در افراد سالمند تأثیر گذار باشد.

همپای سلامت

علت اختلال گفتار در سالمندان

همان‌ طور که در این مقاله به آن اشاره شد، از دست رفتن ناگهانی قدرت گفتار و تکلم در سالمندان علاوه‌ بر افزایش سن، می‌ تواند در نتیجه برخی دیگر از آسیب‌ ها به مغز و یا سیستم‌ های عصبی ایجاد شود. از مهم‌ ترین علت‌ های اختلال گفتار در سالمندان نیز می‌ توان به چند مورد زیر اشاره نمود:

بیماری آلزایمر

بیماری آلزایمر یکی از اشکال زوال عقل در افراد سالمند است که می‌ تواند نواحی از مغز که مسئول درک و یا گفتار هستند را تحت تأثیر قرار دهد. با پیشرفت آلزایمر، افراد مسن در برقراری ارتباط و درک دچار مشکل خواهند شد. در حال‌ حاضر نیز هیچ درمان قطعی برای آلزایمر وجود نداشته اما با استفاده از برخی از روش‌ ها می‌ توان این بیماری را کنترل و یا پیشگیری کرد.

اسکلروز جانبی آمیوتروفیک

این نوع اختلال در بدن، یک نوع بیماری پیش رونده است که می‌ تواند سبب مشکل در صحبت کردن، بلع و یا آتروفی عضلانی و ضعف در سالمندان شود. امروزه نیز هیچ درمان قطعی برای این نوع بیماری وجود نداشته و تنها می‌ توان با گفتار درمانی، مشکلات اولیه این نوع آسیب در دوره سالمندی را کاهش داد.

کم شنوایی

یکی دیگر از علت های شایع اختلال در افراد مسن برای بیان و یا گفتار، اختلالات ناشنوایی و کم‌ شنوایی است. اغلب افراد در سنین میان سالی، کم شنوایی را تجربه می‌ کنند و نیمی از سالمندان بالای ۷۵ سال نیز دارای مشکلات جدی شنوایی هستند.

بیماری ام اس

اگرچه بیماری ام اس به‌ طور معمول قبل‌ از سنین پیری تشخیص داده می‌ شود، اما با این‌ حال بسیاری از سالمندان با این بیماری زندگی می‌ کنند. ام اس می‌ تواند علاوه‌ بر گفتار، در درک سالمندان نیز مشکل ایجاد کرده و نیمی از مبتلایان به ام اس نیز با توجه به تحقیقات انجام‌ شده دارای مشکلات ارتباطی و اختلال در گفتار هستند.

بیماری پارکینسون

یکی دیگر از بیماری‌ های تأثیر گذار بر اختلال گفتار در سالمندان، بیماری پارکینسون است. این وضعیت ناشی از آسیب ناحیه‌ ای از مغز است که مسئول هماهنگی گفتار و حرکت افراد می‌ باشد. با پیشرفت پارکینسون در بدن، افراد سالمند تسلط خود را بر روی صدا و توانایی بیان کلمات از دست داده و در مراحل بعدی بیماری نیز دچار اختلالات بسیار شدیدی در درک و گفتار خواهند شد.

آفازی مرتبط با سکته مغزی

آفازی اختلالی است که می‌ تواند توانایی فرد را در درک زبان و گفتار مختل سازد. علت آفازی در سالمندان نیز سکته‌ مغزی بوده و انواع مختلفی از آن وجود دارد و علائم از فردی به فرد دیگر نیز متفاوت می‌ باشد. تشخیص علل ایجاد آفازی در سالمندان و استفاده از گفتار درمانی می‌ تواند به کاهش و تسکین علائم این اختلال بسیار تأثیر گذار باشد.

دیگر دلایل اختلال گفتار در سالمندان عبارتند از:

  • عوارض جانبی مصرف برخی از دارو های خاص
  • وجود اضطراب و استرس در سالمندان
  • اختلال در گردش خون و بیماری‌ های عروقی
  • ضربه و یا تروما و آسیب دیدن عصب‌ های مغزی

درمان اختلال گفتار در سالمندان

یکی از بهترین و مؤثر ترین روش‌ های درمان اختلال گفتار در سالمندان، استفاده از روش گفتار درمانی است. این روش در حال‌ حاضر از به عنوان مؤثرترین روش‌ های کاهش علائم اختلال گفتار در افراد مسن شناخته شده و با استفاده از برخی روش‌ ها و تکنیک‌ ها، می‌ تواند علاوه‌ بر بهبود تکلم و گفتار سالمندان، کیفیت زندگی آن‌ ها و حس استقلال سالمندان را بسیار افزایش دهد.

تشخیص علت اختلال گفتار در سالمندان نیز برای یافتن راه‌ های درمانی آن بسیار تأثیر گذار است و پزشکان با در دست داشتن اطلاعات کافی در رابطه با آسیب‌ های مغزی فرد، می‌ توانند با تجویز های لازم جهت درمان بیماری، اختلال گفتاری را نیز تا حد قابل‌ توجهی کنترل و درمان کنند.

همان‌ طور که می‌دانید نیز اکثر بیماری‌ های حاصل از آسیب‌ های مغزی، دارای درمان قطعی نداشته و تنها با مصرف دارو و تغییر در سبک زندگی، می‌ توانند تا حد قابل‌ توجهی کنترل و سبب کاهش علائم شوند.

از مهم‌ ترین مزایای گفتار درمانی برای بهبود اختلال گفتار در سالمندان نیز می‌ توان به چند مورد زیر اشاره نمود:

  • بهبود گفتار و بیان در سالمندانی که تحت تأثیر آسیب‌ های مغزی، به این اختلال مبتلا شده‌ اند.
  • بهبود درک متأثر افراد سالمند که دچار آسیب‌ های مغزی هستند.
  • افزایش قدرت گفتار و تکلم در افراد سالمندی که تحت تأثیر یک مشکل عضلانی هستند.
  • کمک به بلع در سالمندان.
  • جلوگیری از دیسفاژی و کاهش وزن در افراد مسن.

در پایان

مؤسسه همپای سلامت زندگی، از معتبرترین مراکز ارائه خدمات پرستاری در پایتخت است و با همکاری پرستاران بسیار متخصص، دلسوز و مسئولیت‌ پذیر، انواع خدمات پرستاری از سالمندان در منزل و پرستاری از بیماران در منزل را در بالاترین سطح کیفی ارائه می‌ دهد. شما عزیزان می‌ توانید جهت مراقبت و نگهداری از سالمند عزیزتان به‌ صورت موقت و یا تمام‌ وقت در بالاترین سطح کیفی، با مؤسسه همپای سلامت زندگی تماس گرفته و تمامی اطلاعات لازم را از مشاورین ما دریافت نمایید.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *