متاسفانه یکی از اتفاقاتی که سالمندان با آن مواجه میشوند، بحث نارسایی کلیه است. این موضوع برای آنها واقعاً زجرآور است چون از کار افتادن کلیه باعث میشود که مشکلات ادراری برای آنها به وجود بیاید. همین موضوع بر روی عملکرد سایر اندامهای بدن تاثیر میگذارد. اما اگر شما والدین سالمند دارید یا قرار است بهعنوان پرستار سالمند در منزل مشغول به کار شوید، باید بدانید که علت از کار افتادن کلیه در سالمندان چیست و این بیماری چه علائمی دارد. پس این مطلب را حتماً مطالعه نمایید.
علائم نارسایی کلیه
دفع ادرار باعث دفع مواد زائد از بدن میشود. بنابراین هر گونه نارسایی در کلیه میتواند عملکرد اندامهای دیگر را نیز تحت تاثیر قرار دهد. همچنین این نارسایی در کلیهها میتواند منجر به کاهش یا افزایش بیش از اندازه ادرار شود. در هر دو صورت برای سالمند شرایط حادی به وجود میآید. اگر علائم زیر را در فرد سالمند مشاهده کردید، این علائم نشان میدهد که از کار افتادن کلیهها اتفاق افتاده است:
- ادرار فرد کاهش پیدا میکند.
- به دلیل کاهش حجم ادرار، مایعات در بدن حبس شده و در نتیجه شاهد ورم پا و زانو خواهید بود.
- زیر چشم پف میکند.
- سالمند احساس خستگی و ضعف دارد.
- حالت گیجی، تهوع و استفراغ به او دست میدهد.
- سالمند احساس تنگی نفس و درد در قفسه سینه دارد.
- به مرور زمان هوشیاری او کاهش پیدا میکند.
- ضربان قلب نامنظم میشود.
- بهصورت ناگهانی عضلات منقبض میشوند.
- در نهایت تشنج یا کما برای فرد سالمند اتفاق میافتد.
انواع نارسایی کلیه در سالمندان
بهطور کلی براساس شدت نارسایی اتفاق افتاده در کلیهها، این عارضه به دو دسته تقسیم میشود:
نارسایی حاد کلیه
این عارضه در عرض چند ساعت تا چند روز و بهصورت ناگهانی اتفاق میافتد و به دلیل اینکه فرد نمیتواند مواد سمی را از بدن دفع کند، بنابراین نیاز به بستری کردن او در بیمارستان خواهد بود. متاسفانه نارسایی حاد کلیه در برخی از موارد میتواند منجر به کما و حتی مرگ فرد شود.
نارسایی مزمن کلیه
این نارسایی بهصورت خاموش اتفاق میافتد. یعنی ممکن است فرد حتی چند سال دچار نارسایی مزمن کلیه باشد ولی علائم را نشان ندهد و سپس در دوران سالمندی، از کار افتادن کلیهها برای او اتفاق بیافتد. در واقع نارسایی مزمن کلیه یک عارضه پنهان و آرام است که بهصورت تدریجی فرد را درگیر میکند.
دلیل نارسایی کلیه در سالمندان چیست؟
اما حتماً این سوال برای شما به وجود آمده است که از کار افتادن کلیهها به چه دلیل اتفاق میافتد؟ مهمترین عواملی که در این زمینه نقش دارند عبارتند از:
- آسیب فیزیکی به کلیهها در اثر سانحه یا فشار وارد شده به کلیهها
- ابتلا به بیماری خودایمنی
- ابتلا به مشکلات مادرزادی
- مصرف برخی از داروها
- ابتلا به دیابت
- اختلال در خونرسانی به کلیهها و در نتیجه کاهش جریان خون به سمت کلیهها
- ابتلا به بیماری لوپوس
- ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و در نتیجه اختلال در خونرسانی به سمت کلیهها
روش های تشخیص نارسایی کلیه در سالمندان
اما چگونه میتوان مطمئن شد که آیا واقعاً از کار افتادن کلیه در سالمندان اتفاق افتاده است یا خیر. در صورتی که علائم ذکر شده در این مطلب را مشاهده کردید، حتماً باید به متخصص مراجعه کنید. متخصص ابتدا معاینات فیزیکی را انجام میدهد؛ علائم را در فرد بیمار بررسی میکند و همچنین سابقه پزشکی سالمند درمورد ابتلا به مشکلات کلیوی را بررسی خواهد کرد. در مرحله بعد از شما میخواهد که حتماً فرد سالمند را برای انجام آزمایش خون و سونوگرافی به کلینیک ببرید. شاید در نهایت لازم باشد که حتی نمونهبرداری از کلیه انجام شود. چون باید مشخص گردد که نارسایی کلیه از نوع حاد است یا نارسایی مزمن کلیه اتفاق افتاده است. سپس براساس اطلاعات بهدست آمده، یک روش درمانی مناسب را اجرا خواهد کرد.
روش های درمان نارسایی کلیه در سالمندان
از جمله روش های درمان نارسایی کلیه در سالمندان عبارتند از:
دارو درمانی
رایجترین روشی که برای درمان نارسایی کلیه اجرا میشود، دارو درمانی است. برای مثال اگر مشخص گردد که سالمند در اثر ابتلا به بیماری خودایمنی دچار نارسایی کلیه شده است، متخصص از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی بدن استفاده میکند. در واقع براساس دلیل ابتلا به نارسایی کلیه در سالمندان، داروهای مناسب تجویز خواهد شد.
دیالیز
اما متاسفانه گاهی اوقات نارسایی کلیه به حدی پیشروی میکند که هیچ راهی جز دیالیز وجود ندارد. در مواقعی که آسیب وارد شده به کلیهها در درجات بالاتر باشد و با دارو نتوان مشکل را برطرف کرد، حتماً باید دیالیز انجام شود. دیالیز به دو روش دیالیز خونی و دیالیز صفاقی انجام میشود. متخصص براساس شرایط بیمار و همچنین سبک زندگی و سن او یک روش مناسب را برای دیالیز اجرا میکند.
روش های پیشگیری از نارسایی کلیه در سالمندان
همانگونه که در این مطلب توضیح دادیم، گاهی اوقات فرد زمانی در دوره سالمندی علائم نارسایی کلیه را نشان میدهد که در دوره جوانی نارسایی مزمن اتفاق افتاده ولی به دلیل اینکه پنهان بوده است، علائم خود را نشان نداده و اکنون شرایط سالمند بسیار حاد شده است. بنابراین با چند نکته و مراقبت میتوان از ابتلا به نارسایی کلیه در سالمندان جلوگیری کرد:
- اگر در بین افراد خانواده کسانی را دارید که دچار نارسایی کلیه شدهاند، از همین اکنون به فکر مراقبت از خود و مراجعه به متخصص برای چکاپ در بازههای زمانی منظم باشید.
- رژیم غذایی مناسب داشته باشید.
- اگر در رژیم غذایی خود میوهها و سبزیجات کافی را لحاظ کنید، هم به عملکرد کلیهها و هم به عملکرد سیستم قلبی و عروقی خود کمک میکنید.
- در طول روز آب کافی بنوشید.
- ورزش کردن را فراموش نکنید.
- از مصرف مشروبات الکلی و دخانیات پرهیز نمایید.
- وزن خود را در حد متناسب نگه دارید.
- اگر دچار مشکلات روحی و استرس هستید، حتماً برای درمان اقدام کنید.
- مصرف لبنیات کمچرب را فراموش نکنید.
- مصرف فستفودها و غذاهای سرخ شده را کم کنید.
در پایان
اگر به فکر استخدام پرستار سالمند در منزل هستید، باید مطمئن باشید که پرستار، اصول مراقبت از سالمند مبتلا به نارسایی کلیه را به خوبی میداند و در نتیجه میتواند امور پزشکی و مراقبت از او را بهطور کامل و تخصصی پیش ببرد. برای این منظور میتوانید با مجموعه همپای سلامت در تماس باشید. این مجموعه پرستاران حرفهای و متخصص که سابقه کافی برای نگهداری از سالمند مبتلا به نارسایی کلیه را دارند به شما معرفی میکنند. پس با خیال راحت میتوانید فرد سالمند را به او بسپارید و از بابت مراقبت از او هیچ نگرانی نداشته باشید.
بدون دیدگاه