وقتی در مورد نگهداری و مراقبت از سالمندان صحبت میکنیم، یک بخش از این مراقبت، به تغذیه آنها مربوط میشود. رژیم غذایی برای سالمندان باید حاوی انواع ویتامینها بخصوص ویتامینهای ضروری همانند ویتامین دی باشد تا بدن دچار مشکلی نشود. ویتامین دی، یکی از ویتامینهای محلول در چربی است که بهعنوان مهمترین فاکتورها در استحکام بخشی استخوانها شناخته میشود. بنابراین از کودکی باید منابع غذایی حاوی ویتامین D را مصرف کنیم تا اسکلت بدن دچار مشکل نشود.
این مطلب قرار است در مورد اهمیت ویتامین دی در سالمندان اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهد. آیا میزان نیاز سالمندان به ویتامین دی با سایر گروههای سنی متفاوت است؟ اگر در خانه خود سالمندی دارید یا قرار است بهعنوان پرستار سالمند در منزل مشغول به کار شوید، حتماً این مطلب را مطالعه نمایید تا با اهمیت ویتامین D برای سالمندان آشنا شوید.
بررسی عوارض کمبود ویتامین دی در سالمندان
برای اینکه با اهمیت نقش ویتامین دی برای سالمندان آشنا شوید، باید بدانید اگر بدن دچار کمبود ویتامین دی شود، چه مشکلات جسمی و روحی برای سالمند اتفاق خواهد افتاد:
پوکی استخوان
شایعترین عارضه کمبود ویتامین دی در سالمندان، ابتلا به پوکی استخوان است. با افزایش سن، قدرت بدن برای تقویت بنیه استخوان کم میشود. این مسئله در مورد خانمها با سرعت بیشتری اتفاق میافتد چون خانمها دچار یائسگی میشوند و اختلالات هورمونی باعث افزایش سرعت پوکی استخوان میگردد. بنابراین کمبود ویتامین دی در سالمندان خطر شکستگی استخوان را به همراه دارد.
دردهای مفصلی و عضلانی
آیا میدانید کمبود ویتامین D در سالمندان باعث میشود که آنها روز به روز دچار دردها و ضعف عضلانی شوند و توانایی حرکت آنها به مرور زمان کاهش یابد؟ همین مسئله بر روی کیفیت زندگی آنها تاثیر میگذارد.
ابتلا به بیماریهای عفونی
با افزایش سن، قدرت سیستم ایمنی بدن پایین میآید و همین مسئله، زمینهساز ابتلا به بیماریها به خصوص بیماریهای عفونی خواهد شد. کمبود برخی از ترکیبات در بدن همانند ویتامین دی، ضعف ایمنی بدن را چندین برابر خواهد کرد. ویتامین دی بهعنوان یک ویتامین مهم برای تقویت سیستم ایمنی بدن شناخته شده است. بنابراین کمبود آن، سالمندان را در معرض ابتلا به سرماخوردگی، بیماریهای ویروسی و آنفولانزا قرار میدهد.
ابتلا به اختلالات خلقی
یکی دیگر از اتفاقاتی که با افزایش سن اتفاق رخ میدهد، بحث استرس، افسردگی، اضطراب و بهطور کلی اختلالات خلقی است. ویتامین دی بر روی سلامت روان تاثیر بسیار زیادی دارد چون باعث تنظیم هورمونهای مرتبط با خلق و خوی بدن خواهد شد. کمبود این ویتامین، خطر افزایش به افسردگی را بیشتر میکند. سالمندان به دلیل اینکه در این سن قدرت تحرک کمتری دارند و غالباً تنها هستند، در معرض افسردگی قرار میگیرند. اکنون اگر رژیم غذایی مناسب نداشته باشند، کمبود ترکیباتی همانند ویتامین دی، خطر افسردگی را چند برابر خواهد کرد.
ابتلا به بیماریهای قلبی
یکی از نقشهای ویتامین دی در بدن این است که باعث کنترل فشار خون و در نتیجه عملکرد بهتر قلب خواهد شد. کمبود این ویتامین به دلیل اینکه باعث کاهش جذب کلسیم میشود، منجر به افزایش فشار خون و اختلالات قلبی عروقی خواهد شد. بنابراین سالمندان در معرض بیماریهای قلبی عروقی قرار میگیرند.
دلایل کمبود ویتامین دی در سالمندان
یکی از موضوعاتی که باید درمورد آن صحبت کنیم، دلایل کمبود ویتامین دی برای سالمندان است. آگاهی از این دلایل کمک میکند که ما اقدامات پیشگیرانه را انجام دهیم و کمک کنیم سطح ویتامین دی در بدن افراد سالخورده، در حد نرمال حفظ شود. مهمترین عوامل موثر بر کمبود ویتامین دی در سالمندان عبارتند از:
- کمبود نور خورشید یکی از مهمترین عواملی است که باعث کاهش ویتامین دی میشود چون نور خورشید نقش بسیار موثری بر روی تولید این ویتامین در بدن دارد. زندگی در آپارتمان، زندگی در مناطق شمالی کشور و در شهرهایی با آلودگی هوا، باعث میشود نور خورشید به اندازه کافی به بدن نرسد.
- نداشتن رژیم غذایی مناسب نیز تاثیر بسیار زیادی بر روی کاهش سطح ویتامین دی در بدن دارد. برای مثال ماهی، تخم مرغ و لبنیات غنی شده، مهمترین منابع غذایی هستند که باید در رژیم غذایی سالمند مورد استفاده قرار گیرند تا نیاز بدن به ویتامین دی تامین گردد.
- اگر سالمندان دچار مشکلاتی در دستگاه گوارش خود باشند، به دلیل اینکه راندمان جذب ویتامین دی پایین میآید، همین مسئله باعث کمبود ویتامین D در بدن آنها خواهد شد.
- با افزایش سن، توانایی بدن برای تولید ویتامین دی کاهش مییابد. بنابراین اگر افراد سالخورده رژیم غذایی مناسبی برای تامین ویتامین دی نداشته باشند، دچار کمبود این ویتامین خواهند شد.
- همچنین افرادی که پوست تیرهای دارند، به دلیل اینکه نمیتوانند نور خورشید را به اندازه کافی جذب کنند، بیشتر از افراد دیگر در معرض کمبود ویتامین D قرار میگیرند.
علائم کمبود ویتامین دی در سالمندان
در صورتی که نشانههای زیر را در افراد سالخورده مشاهده کردهاید، این علائم بیان کننده ابتلا به کمبود ویتامین دی در سالمندان است:
- افزایش ناگهانی وزن
- ریزش مو
- خستگیهای مفرط
- احساس دردهای عضلانی و استخوانی
- ضعف سیستم ایمنی بدن
روش های درمان کمبود ویتامین دی در سالمندان
به محض اینکه علائم کمبود ویتامین دی برای سالمندان را مشاهده کردید، سالمند را به نزد متخصص ببرید. لازم است فرد سالمند آزمایش خون انجام دهد تا سطح ویتامین دی سنجیده شود. در صورتی که تایید شد فرد سالخورده دچار کمبود ویتامین دی شده است، اکنون باید راهکارهای درمانی را آغاز کنید:
- اصلیترین روش درمان کمبود ویتامین دی در سالمندان، رژیم غذایی مناسب است. فرآوردههای لبنی غنی شده با ویتامین دی، ماهیهای چرب و روغن کبد ماهی، تخم مرغ، برخی از آبمیوهها و قارچها از جمله مواد غذایی هستند که بهعنوان مواد غذایی غنی از ویتامین D شناخته میشوند. بنابراین در رژیم غذایی سالمند، حتماً این مواد غذایی را بهصورت منظم لحاظ کنید.
- مصرف مکملهای حاوی ویتامین دی یکی دیگر از روشهای درمان کمبود ویتامین دی در سالمندان به حساب میآید. ولی شما نباید سر خود مکملها را برای فرد سالمند مصرف کنید. باید مقدار مصرف توسط متخصص تعیین گردد.
- با توجه به اینکه نور خورشید مهمترین منبع تامین ویتامین دی در بدن است، بنابراین فرد سالمند باید روزانه بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه در معرض آفتاب قرار داشته باشد. اگر خانه فرد سالمند از نور خورشید بیبهره است، حتماً هر روز در صورت امکان، او را از منزل بیرون ببرید تا بدن نور خورشید به اندازه کافی دریافت نماید.
در پایان
اگر به دنبال استخدام پرستار سالمند در منزل هستید، آیا میدانید مهارت و تخصص پرستار چه اندازه بر روی سلامت جسمی و روحی سالمند تأثیر دارد؟ برای مثال همین بحث کمبود ویتامین دی در سالمند میتواند از طریق رژیم غذایی مناسب درمان شود. پرستار باید به اندازه کافی تخصص داشته باشد تا بتواند همین نکات به ظاهر جزئی را رعایت کرده و یک رژیم غذایی مناسب برای فرد سالمند در نظر بگیرد تا تمامی مواد غذایی مورد نیاز بدن او تأمین شود. برای دسترسی به یک پرستار باسابقه و متخصص، با همپای سلامت در تماس باشید. پرستار به مدت یک هفته از سالمند مراقبت میکند و در صورتی که از عملکرد او راضی بودید، میتوانید برای استخدام او اقدام کنید.
بدون دیدگاه