خستگی در سالمندان یک موضوع کاملاً طبیعی است. چون با افزایش سن، قوای بدن تحلیل می‌رود و سطح انرژی پایین می‌آید. اما به هر حال باید فکری به حال درمان خستگی سالمندان کنیم. هرچه خستگی بیشتر می‌شود، توان سالمند برای انجام امور شخصی، رفتن به بیرون از خانه و قدم زدن، تماشای تلویزیون و… کمتر می‌شود و تمایل زیادی به خواب دارد. همین مسئله سرعت آلزایمر را در سالمندان بیشتر می‌کند. این مطلب به شما کمک می‌کند تا هم دلایل خستگی سالمندان را بشناسید و هم با کمک راهکارهایی، بتوانید خستگی در سالمندان را درمان کنید.
خستگی چه زمانی اتفاق می افتد؟
اولین موضوعی که باید درمورد آن صحبت کنیم این است در زمان خستگی یا احساس بی‌حالی و نداشتن انرژی، چه اتفاقی در درون بدن رخ می‌دهد. وقتی که سطح گلبول‌های قرمز خون پایین می‌آید، شما دچار احساس بی‌حالی و کم انرژی می‌شوید. در چنین شرایطی به دلیل اینکه اکسیژن لازم به اندام‌های بدن و مغز نمی‌رسد، بدن زودتر خسته می‌شود و با کمی فعالیت، احساس خستگی به سراغ شما می‌آید. پس در یک جمع‌بندی کلی، اگر میزان انرژی بدن افت کند، خستگی اتفاق می‌افتد. در سالمندان به دلیل اینکه قوای بدن تحلیل می‌رود، خستگی بیشتر از جوانان، خود را نشان می‌دهد.
انواع خستگی در سالمندان
به‌طور کلی خستگی در سالمندان به دو نوع دیده می‌شود:
خستگی جسمانی
این نوع خستگی از نظر جسمی اتفاق می‌افتد. یعنی سالمند دوست دارد بیشتر استراحت کند و انرژی کافی برای انجام فعالیت‌های عادی، حتی قدم زدن را ندارد.
خستگی ذهنی
در صورتی که سالمند دچار کاهش هوشیاری، افت تمرکز و افزایش فراموشی شود، در چنین شرایطی متخصصان معتقد هستند که سالمند دچار خستگی ذهنی شده است. خستگی ذهنی شرایط روحی سالمندان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث می‌شود سالمندان دچار افسردگی و عصبانیت شوند.
بررسی دلایل خستگی در سالمندان
اما اکنون به این موضوع بپردازیم که کاهش سطح انرژی بدن و خستگی سالمندان به چه دلیلی اتفاق می‌افتد. مهمترین عوامل دخیل در خستگی سالمندان عبارتند از:
ابتلا به کم خونی
با توجه به اینکه کاهش سطح اکسیژن خون باعث می‌شود انرژی بدن نیز افت کند، کسانی که دچار کم خونی می‌شوند، بیشتر خستگی را احساس خواهند کرد. چون تعداد گلبول‌های قرمز که حامل اکسیژن هستند، کم می‌شود و درنتیجه اندام‌های مختلف بدن، اکسیژن کافی را دریافت نخواهند کرد.
اختلال در غده تیروئید
یکی از شایع‌ترین دلایل خستگی در سالمندان، بحث کم کاری تیروئید است. اگر سالمند در کنار خستگی دچار چاقی، یبوست و ریزش مو شده است، باید حتماً آزمایش تیروئید را انجام دهد.
اختلالات خواب
اگر سالمند خواب کافی و مفید نداشته باشد، مسلماً در طول روز احساس خستگی دارد. اختلالات خوابی مثل آپنه خواب، تاثیر بسیار زیادی بر روی کیفیت خواب دارند.
ابتلا به اختلالات التهابی
با افزایش سن، سالمندان دچار درد مفاصل می‌شوند و آرتروز اتفاق می‌افتد. همین التهاب مفاصل و درد، باعث می‌شود که به مرور زمان انرژی آن‌ها از دست برود و احساس خستگی داشته باشند.
ابتلا به سندروم خستگی مزمن
لازم است این نکته را متذکر شویم که اگر سالمند هر روز احساس خستگی داشته باشد و برای درمان آن اقدام نکنید، این خستگی همیشگی تبدیل به سندروم می‌شود.
ابتلا به عفونت‌های مزمن
تحقیقات نشان داده است که سل و hiv دو عامل مهمی هستند که از طریق کاهش سطح انرژی بدن، باعث احساس خستگی شدید در بدن فرد خواهند شد.
مروری بر روش های درمان خستگی در سالمندان
در قسمت قبل توضیح دادیم که اگر خستگی در سالمندان درمان نشود، سالمند درگیر سندروم خواهد شد. در این صورت با روش‌های ساده نمی‌توان به راحتی سندروم را درمان نمود. پس اکیداً توصیه می‌کنیم این قسمت از مطلب را با دقت مطالعه کنید تا روش های درمان خستگی در سالمندان را آموزش ببینید:
انجام حرکات ورزشی در سالمندان
باید سطح انرژی سالمند را افزایش دهید. بنابراین باید حرکات ورزشی منظم متناسب با شرایط بدن خود داشته باشد تا قلب، ریه و عضلات به‌طور منظم به کار بیفتند و سطح انرژی بالا برود.
داشتن خواب کافی سالمندان
سالمندان باید برنامه منظم برای خواب داشته باشند تا عملکرد بدن آن‌ها بهبود پیدا کند. حتی یک چرت کوتاه در طول روز، این امکان را فراهم می‌کند که سطح انرژی آن‌ها بالا برود. سالمندان نسبت به افراد میانسال و جوانان، به ساعات خواب بیشتری در طول شبانه‌روز نیاز دارند.
مصرف آب کافی
متاسفانه اغلب سالمندان به دلیل شرایط جسمی که دارند، ممکن است کمتر آب مصرف کنند تا تعداد دفعات ادرار در آن‌ها کمتر شود. همین مسئله منجر به خستگی روزانه خواهد شد چون کم آبی بدن، سطح هوشیاری و تمرکز را پایین می‌آورد. پس سالمند باید در طول روز آب کافی مصرف نماید. این مسئله در تابستان اهمیت بیشتری دارد.
داشتن برنامه غذایی منظم
توصیه اکید داریم برای سالمندان، تعداد وعده‌های غذایی را بیشتر و حجم هر وعده غذایی را کمتر کنید. اگر سالمند بتواند هر ۳ الی ۴ ساعت یک بار کمی غذا بخورد، نیاز بدن او برای سوخت و ساز تامین می‌شود و سطح انرژی در حد نرمال باقی می‌ماند. در این صورت دچار خستگی مفرط نخواهد شد.
کاهش وزن
سالمندانی که دچار افزایش وزن شده‌اند، تا زمانی که وزن آن‌ها به حالت نرمال نرسد، از شر خستگی مفرط رها نمی‌شوند چون حرکت کردن با وزن اضافه، واقعاً برای آن‌ها سخت می‌شود.
مصرف دمنوش‌های خانگی
برخی از دمنوش‌ها همانند دمنوش نعناع و چای سبز، دمنوش بهارنارنج و دمنوش زنجبیل،برای رفع خستگی و افزایش سطح انرژی، بسیار مناسب هستند. اما برای مصرف دمنوش‌ها، حتماً باید وضعیت سلامت سالمند را بررسی کنید. برای مثال اگر سالمند دچار بیماری قلبی است، باید مطمئن شوید که دمنوش مورد نظر تاثیر منفی بر روی سلامت قلب او نمی‌گذارد.
استفاده از مکمل‌های غذایی
کاهش سطح عناصر معدنی در بدن به‌خصوص منیزیم، یکی از مهمترین عواملی است که باعث خستگی در سالمندان می‌شود. از آنجایی که با افزایش سن، قدرت جذب این عناصر کاهش پیدا می‌کند، بنابراین سالمندان حتماً باید از مکمل‌های غذایی استفاده کنند. این مکمل‌ها باعث بهبود وضعیت اعصاب و عملکرد ماهیچه‌ها می‌شوند. در نتیجه انرژی بدن را بالا می‌برد.
مصرف مرکبات
آیا می‌دانید اگر شما روزی یک لیوان آب پرتقال یا آب لیموی ترش را به سالمندان بدهید، این آبمیوه‌ها باعث افزایش سطح انرژی سالمندان می‌شود و احساس شادابی به آن‌ها می‌بخشد؟ به‌خصوص در فصل پاییز و زمستان، مرکبات خاصیت درمانی نیز دارند.
ماساژ درمانی
حتماً برای شما جالب خواهد بود اگر بگوییم ماساژ درمانی، نه تنها باعث می‌شود که خستگی بدن رفع شود بلکه به درمان افسردگی نیز کمک می‌کند. از آنجایی که سالمندان بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند، پس حتما ماساژ درمانی را در هفته برای آن‌ها انجام دهید.
عوارض عدم درمان خستگی در سالمندان
به غیر از اینکه خستگی طولانی مدت منجر به سندروم خستگی در سالمندان می‌شود، عدم درمان خستگی، عوارض دیگری را نیز به همراه خواهد داشت که در ادامه، آن‌ها را بیان می‌کنیم:
- ابتلا به کم خونی
- ابتلا به افسردگی
- بروز مشکلات کلیوی
- بروز اختلالات خواب
- ابتلا به بیماری‌های ریوی
- افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی
در پایان
شاید شما تصمیم گرفته‌اید برای نگهداری از پدر و مادر خود، پرستار سالمند استخدام کنید. باید مطمئن باشید که پرستار انتخابی، تخصص لازم برای نگهداری از سالمندان را دارد. برای مثال پرستار باید علایم خستگی در سالمندان را بشناسد و بداند که چگونه می‌تواند این خستگی را برطرف کند. برای اینکه بتوانید یک فرد حرفه‌ای و متخصص را برای والدین خود انتخاب نمایید، حتماً با همپای سلامت در تماس باشید. این مجموعه به شما تضمین می‌دهد که پرستاران کاربلد را به شما معرفی نماید. شما به صورت امتحانی می‌توانید روند کاری پرستار را بررسی کرده و در صورتی که از عملکرد او راضی بودید، اکنون قرارداد را با همپای سلامت منعقد کنید.
بدون دیدگاه