قلب، ماهیچه اصلی و بسیار مهم در بدن است که خون غنی از اکسیژن را به تمامی بخش های مختلف بدن پمپاژ می کند. زمانی که فردی دچار نارسایی قلبی می شود، این ماهیچه آن طور که باید عمل پمپاژ را انجام نداده و خون و مایع ممکن است به ریه ها باز گردند و علاوه بر آن برخی از قسمت های بدن، خون دارای اکسیژن را برای عملکرد طبیعی دریافت نکنند. که این مشکل منجر به بروز علائم نارسایی قلبی در افراد می شود. علائم و نشانه های بیماری قلبی در بزرگسالان نسبت به کودکان و نوزادان بسیار متفاوت است و نوزادانی که دارای بیماری قلبی هستند، اغلب دچار نارسایی مادرزادی CHD می باشند. این مشکلات مادرزادی، نقایصی هستند که از قبل تولد و یا در بدو تولد در نوزادان به وجود می آیند و علائم آن متفاوت از علائم نارسایی قلبی در بزرگسالان است.
در ادامه با نشانه های مهم در تشخیص بیماری قلبی در نوزادان آشنا شده و آن ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس در ادامه با ما همراه باشید.
علت بیماری قلبی در نوزادان
دلایل بسیار متعددی سبب نارسایی قلبی در نوزادان می شوند و پزشکان هنوز دلیل قطعی را برای این نوع مشکل در کودکان یافت نکردهاند. ژن های منتقل شده از والدین، یکی از مهم ترین دلایل احتمالی مشکلات قلبی در نوزادان هستند. ویروس هایی همانند سرخک آلمانی یا سرخجه در دوران بارداری نیز می تواند در نحوه رشد قلب نوزادان مشکل ایجاد کرده و سبب نارسایی قلبی در بدو تولد شود. همچنین زنان مبتلا به دیابت نیز احتمال بیشتری برای تولد نوزادان دارای نارسایی قلبی نسبت به سایر مادران خواهند داشت. مصرف برخی از دارو های تجویزی در دوران بارداری، داروهای غیر قانونی، بیماری های ژنتیکی همانند سندروم دان، مصرف مشروبات الکلی، دخانیات و غیره نیز از دیگر دلایل ابتلای نوزادان به نارسایی قلبی در دوران جنینی و یا بدو تولد هستند.
علائم بیماری قلبی در نوزادان چیست؟
از مهم ترین علائم و نشانه های بیماری قلبی در نوزادان، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
سوفل قلب
یکی از نشانه های مهم در تشخیص بیماری قلبی در نوزادان، سوفل قلب است. در این مورد زمانی که پزشک به قفسه سینه نوزادان گوش می دهد، صدا هایی غیرطبیعی و شبیه به زمزمه می شنود.
عدم تغذیه مناسب
نوزادانی که دچار بیماری قلبی هستند، اغلب تمایلی به خوردن غذا و شیر نداشته و همیشه خواب آلود هستند. این نوزادان خوابیدن را به خوردن ترجیح می دهند و در برخی موارد نادر به دلیل نیاز به کالری زیاد برای پمپاژ قلب، کودکان با حرص و ولع شروع به خوردن غذا می کنند.
مشکل در رشد
نوزادان دچار نارسایی قلبی نسبت به سایر کودکان، دارای مشکلات رشد هستند و وزن آن ها نسبت نوزادان عادی افزایش نمی یابد.
سرفه و یا خفگی
نوزادان دارای بیماری قلبی، در هنگام خوردن شیر و یا غذا های کمکی، احساس خفگی کرده و یا دارای سرفه های مداوم و پی در پی هستند.
مشکلات تنفسی
نوزادانی که دارای مشکلات قلبی هستند، اغلب تنگی تنفس داشته و به سختی نفس می کشند. همچنین زمانی که گوش خود را به سینه نوزاد فشار می دهید، ضربان قلب در مقایسه با سایر کودکان بسیار بلند تر و برجسته تر خواهد بود.
کبودی لب ها
یکی دیگر از نشانه های مهم در تشخیص بیماری قلبی در نوزادان، کبود شدن نواحی از بدن همچون دست، ناخن، زبان و لب ها است. این نوع علائم تحت عنوان سیانوز شناخته می شود و به دلیل ترکیب خون خالص و ناخالص و عدم دریافت اکسیژن کافی اتفاق می افتد.
تعریق بیش از حد در هنگام استراحت
نوزادان و کودکان دارای نارسایی قلبی، اغلب در زمان استراحت و یا تغذیه، دچار تعریق بیش از حد می شوند. زیرا ماهیچه قلب برای ارسال اکسیژن کافی به سایر اندام ها، به شدت پمپاژ می کند و این امر سبب تعریق در کودکان می شود.
بی قراری و بی حالی
یکی دیگر از علائم بیماری قلبی در نوزادان، بی قراری دائمی، بی حالی و آشفتگی نوزادان است.
احساس خستگی
به دلیل افزایش کارکرد قلب در نوزادان، آن ها در هنگام غذا خوردن و یا نشستن، دچار احساس خستگی می شوند.
تورم در اندام ها
تورم در اندام هایی همچون دست، مچ پا و اطراف شکم، یکی دیگر از نشانه های بیماری قلبی در نوزادان است.
درمان بیماری قلبی در نوزادان
برخی از نقایص موجود در قلب نوزادان به خودی خود بهبود می یابند و نیاز به درمان نخواهند داشت. درمان بیماری قلبی در نوزادان نیز با توجه به نوع نارسایی قلبی متفاوت بوده و ممکن است از دارو ها برای کمک به بهبود عملکرد قلب استفاده شود. این دارو ها می توانند علائم نارسایی را تا زمان ترمیم نقص قلب درمان کنند. برخی دیگر از بیماری های قلبی در نوزادان نیز با استفاده از یک لوله نازک به نام کاتتر درمان می شوند که در این روش، نیازی به باز کردن قفسه سینه نبوده و کاتتر از طریق رگ خونی کشاله ران، به داخل قلب رفته و سبب باز کردن دریچه های باریک و یا عروق خونی می شود.
در صورت بزرگ بودن نقص قلبی نیز ممکن است نوزاد به یک یا چند عمل جراحی قلب باز نیاز داشته باشد. جراحی ها طی چند مرحله و بلافاصله توسط پزشک متخصص انجام می شوند و در صورت به دنیا آمدن نوزاد نارس، تا زمانی که کودک قوای کافی را برای تحمل جراحی داشته باشد، عمل به تعویق می افتد.
بیماری قلبی در نوزادان چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص بیماری قلبی در نوزادان، پزشک متخصص ابتدا در مورد علائم و سابقه سلامتی نوزاد از والدین سوال می پرسد. همچنین در روند تشخیص، معاینات فیزیکی را انجام داده و به دنبال نشانه ها و علائم نارسایی قلبی در نوزاد می گردد. پس از انجام معاینات فیزیکی و مشکوک به نارسایی قلبی نیز از روش های زیر برای تشخیص دقیق تر بهرهمند می شود:
- آزمایش خون و ادرار که نتایج غیر طبیعی آن نشان دهنده نارسایی قلبی در نوزادان است
- اشعه ایکس از قفسه سینه که تغییرات قلب و ریه را نشان می دهد
- الکتروکاردیوگرافی که تغییرات درونی ریتم قلب نوزاد را نشان می دهد
- اکوکاردیوگرافی برای بررسی حرکت حفره ها و دریچه های قلب استفاده می شود
- کاتتریزاسیون قلبی که در آن پزشک یک لوله انعطاف پذیر و کوچک را در رگ خونی قرار داده و با انتقال آن به قلب، فشار و سطح اکسیژن را اندازهگیری می کند
انواع بیماری قلبی در نوزادان
بیماری قلبی در نوزادان، اغلب نقص های مادرزادی هستند که در دوران جنینی و یا بدو تولد در نوزادان ایجاد می شوند. در این نوع بیماری، ماهیچه قلب در نواحی ای همچون دریچه و یا دیواره دچار نقص هایی می شود که عملکرد صحیح آن را تحت تأثیر قرار داده و منجر به بروز علائم و نشانه هایی در نوزادان می شود. از مهم ترین انواع بیماری قلبی در نوزادان (CHD) نیز می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- نقص تیغه بین بطنی (VSD)
- نقص تیغه بین دهلیزی (ASD)
- جابجایی عروق بزرگ
- کوآرکتاسیون آئورت
- تترالوژی فالوت
- اختلاط خون خالص و خون ناخالص
- سندرم قلب چپ هیپوپلاستیک
- مجرای شریانی باز (PDA)
در پایان
مؤسسه همپای سلامت زندگی، ارائه دهنده خدمات مراقبت و پرستاری از کودکان در منزل است و یکی از بهترین و معتبر ترین مؤسسات خدمات پرستاری در تهران می باشد. والدین عزیز می توانید جهت دریافت اطلاعات بیشتر برای استخدام پرستار کودک در منزل، با مؤسسه همپای سلامت زندگی تماس حاصل نموده و اطلاعات لازم را از مشاورین ما دریافت نمایید.
بدون دیدگاه